HPV - Human Papilomavirus ve Aşılar

Yüksek riskli HPV tipleri ve Rahim ağzı kanseri

Rahim ağzı kanserinin nedeni özellikle HPV tip 16 ve 18 olmak üzere, yüksek riskli HPV enfeksiyonudur. Ancak bir hastada HPV saptanması, kansere giden yolun başladığını veya kanser olduğunu göstermez. Yüksek riskli HPV enfeksiyonu herhangi bir belirti veya bulgu vermeyebilir. Bu tipler siğil yapmazlar ve genelde rahim ağzı kanseri taramaları sırasında saptanırlar.

HPV enfeksiyonunun tedavisi yoktur ve bağışıklık sistemi tarafından %90 oranında temizlenebilir. Bağışıklık sistemi tarafından zamanla temizlenemeyen ve sebat eden yüksek riskli HPV enfeksiyonları kanser öncüsü lezyonlara neden olabilirler. Bu lezyonların tanısı ve tedavisinin yapılmaması durumunda rahim ağzı kanserine ilerleyecektir. Bu süreçler için en azından birkaç yıl gerekmektedir. rahim ağzı kanserine giden bu süreçte yapılacak düzenli tarama ve muayenelerle rahim ağzı kanseri gelişimi önlenebilir veya çok erken evrede yakalanarak daha basit tedaviler ile tam tedavi sağlanabilir.

HPV enfeksiyonu nasıl bulaşır?

Enfeksiyon temel olarak deri-deri teması ile bulaşır. Genital HPV enfeksiyonu cinsel ilişki ile bulaşmaktadır.

HPV enfeksiyonu için risk faktörleri nelerdir?

HPV yaygın görülen bir enfeksiyondur. Risk faktörlerine sahip bireylerde daha  sıklıkla görülmektedir.

• Çok eşlilik: birden fazla cinsel partner varlığında hem kişinin kendisinde hem de eşinde HPV enfeksiyonu riski artar
• Bağışıklık sisteminde zayıflık: HIV/AIDS, organ nakli sonrasında bağışıklığı baskılayıcı ilaç kullanımı
• Deride hasar olması
• Siğili olan bireylere dokunulması
• Yüzme havuzu gibi yerlerdeki yüzeylerle temas riski artırabilir

Tarama Programları:

21-29 yaş arasında 3 yılda 1 smear testi ile,

30-65 yaş arasında 3 yılda 1 smear testi ile

veya

30-65 yaş arasında 5 yılda bir smear ve HPV testi ile tarama yapılması gerekmektedir.

21-29 yaş arasında HPV testi önerilmemektedir. Çünkü bu yaşlardaki kadınlarda HPV enfeksiyonu yaygındır ve büyük olasılıkla bağışıklık sistemi tarafından temizlenecektir. Dolayısıyla bu yaşlarda HPV testi yapılması gereksiz girişimlere sebep olacağından önerilmemektedir.

65 yaşından sonra, son 3 smear test sonucu veya 2 HPV ve smear testi sonucu normal ise tarama yapılmaz.

Smear testi ve/veya HPV testi sonuçlarına göre;

Belli sürelerle test tekrarı ile takip veya kolposkopi ile rahim ağzının detaylı şekilde incelenmesi ve gerekli durumlarda biyopsi alınması gerekebilir. HPV tip 16 veya 18 pozitifliğinde kolposkopik inceleme yapılmaktadır (Kolposkopi ve Tanısal İşlemler). Diğer HPV pozitifliklerinde smear testinin sonucuna göre karar verilmektedir.

Rahim Ağzı Kanseri için koruyucu HPV aşıları 

Aşılanan kişilerde rahim ağzı kanseri için yüksek koruma sağladığı çalışmalarda gösterilmiştir.

Yüksek riskli HPV tiplerine karşı geliştirilmiştir.

Cinsel aktivite başlamadan ve değişik cemiyetlerin önerilerine göre 9-14 yaşlarında yapılması önerilen aşıdır.

6 aylık süreçte 3 doz halinde yapılması gerekir.

Son öneriler 9-14 yaşları arasında yapılması halinde 6 ay arayla 2 doz halinde yapılmasının yeterli olduğu yönündedir.

Hem kanser yapıcı tipler, hem de genital siğil yapan tiplere karşı koruyucudur.

Aşılar tedavi edici değildir, koruyucu amaçlıdır. Aşılanan kişilerin serviks kanseri tarama programlarına devam etmesi gereklidir.